31 maart 2012

rond het Schulensmeer

Een week geleden was het buiten nog lekker warm. Binnenblijven was geen optie want van die schoon dagen heeft een gans jaar er slechts weinig in petto. We trokken naar het Schulensmeer om er de grote "gele wandeling" over de buitendijken te doen. Als vertrekplaats kozen we voor 't Vloot in Linkhout waar we, met de klok mee, langs de oever van het meer de tocht aanvatten. Het was een gezellige drukte daar aan 't meer want tientallen mensen hadden blijkbaar dat weekend hetzelfde plekje bedacht om van de lente te genieten.

Bij het vertrek aan 't Vloot in Linkhout

Het Schulensmeer is geen natuurlijk meer. Net als de Plas van Rotselaar, nabij de prachtige donjon Ter Heide, is ook het Schulensmeer ontstaan toen men midden de jaren 70 zand nodig had om de E314 (Heerlen-Lummen-Leuven) aan te leggen. In Schulen was men wel zo verstandig om niet lukraak een nieuwe put te delven maar om de vraag naar zand te combineren met een structurele oplossing voor de lokale overstromingsproblematiek van de Demer en zijn bijrivieren. Daarom werd in het Schulensbroek een wachtbekken aangelegd waar bij kritische hoge waterstanden het teveel aan water kan gebufferd worden. Het Schulensmeer was geboren.

De wilgenkatjes zijn adembenemend mooi

De prioritaire bufferende functie van de uitgestrekte waterplas maakt dat er in het meer bijtijds ook verontreinigd Demerwater opgevangen wordt. Voor de waterkwaliteit is dit zeker geen goede zaak. Toch heeft het 'grootste binnenmeer van Vlaanderen', zoals het Schulensmeer wel eens genoemd wordt, heel wat te bieden qua natuur- en waterbeleving. De vele wandelaars, joggers, fietsers en hengelaars zijn daar het levende bewijs van. Tijdens onze tocht van 10 km waren we zelf ook bijzonder aangenaam verrast door het natuurschoon rondom het Schulensmeer. Zeker voor vogelliefhebbers is de wandeling een festijn.

de kleurrijke infoborden aan de Oude Toren van Schulen

Gezien het tijdstip van onze wandeling werden we getrakteerd op de massale bloei van de talrijke wilgenstruiken rondom de wandelwegen. De wilgenkatjes stonden net op hun mooist. Het gele stuifmeel pronkte op de helmdraden van de mannelijke wilgen. Weinig mensen hebben oog voor deze 'ordinaire' soort (Salix) maar wie met aandacht naar de bloeiende katjes kijkt, zal versteld staan van hoe knap deze katjes in mekaar zitten. Het loont de moeite om eens enkele takken binnenshuis in een vaas te steken en de ontwikkeling ervan te volgen. Deze prachtige bloei loopt zowat gelijk met het ontluiken van de geelgroene bladeren van de treurwilgen, echt een oogstrelende combinatie.

de weilanden nabij het meer lokken honderden wilde ganzen en eenden

Aan de zuidkant van het meer, aan Schulens kant dus, bevindt zich net buiten de buitendijk het Schulensbroek. De uitgestrekte graslanden worden hier afgewisseld met poelen, sloten en struikgewas. Dit landschap oefent op heel veel vogelssoorten een onweerstaanbare aantrekkingskracht uit. Regelmatig vlogen de wilde ganzen over ons hoofd. Natuurpunt en de Vrienden van het Schulensbroek hebben hier de afgelopen jaren meer dan 250 verschillende vogelsoorten waargenomen. Ook de roodborsttapuit, de visarend en de blauwborst zijn er al opgemerkt. Omwille van de rijke biodiversiteit maakt het Schulensbroek deel uit van de Europese vogelrichtlijn- en habitatgebieden.

hellende poortjes van de schapenafspanning vallen uit zichzelf dicht

Tijdens de wandeling kwamen we oog in oog te staan met tientallen ooien en pas geworpen lammetjes. Deze kudde van zowat 200 dieren zorgt voor het onderhoud van het gebied binnen de buitendijken. Ze krijgen versterking van runderen van het ras 'Blonde d'Aquitaine'. Als het wachtbekken vol stroomt met water hebben de dieren de mogelijkheid om zich veilig te stellen op een hoger gelegen plek in het gebied. Je kunt je voorstellen dat een lekker lenteweertje met lammetjes en wilde eenden een deugddoende ervaring is. Wie daar nog een frisse pint bij wil, kan hiervoor terecht in 't Vloot of in het centrum van Schulen. De gele wandeling leidt je sowieso door Schulen. Bekijk er zeker ook de Oude toren.

je bent een tijdje zoet met een wandeling rond het meer

Het mooiste stuk van de wandeling bevindt zich m.i. aan de westzijde van het meer. De gele wandeling stuurt je hier aan de doorvoersluis naar een houten pad net boven het waterniveau. In dit avontuurlijk gedeelte is ook de Broekbrigade actief. Enkele bressen in de dijk van het waterbekken hebben hier een klein, apart meertje gecreëerd. We zagen er een fuut die regelmatig een lange duik onder het water maakte. Telkens ik een poging waagde om er een foto van te maken was hij weer foetsie om meters verder terug boven water te floepen. Een knappe prestatie van die fuut. Een schoon beest bovendien. In een van de vele bomen tussen het wilde struikgewas zong een tjiftjaf zijn typisch lied.

de westzijde van het meer is het meest interessant en avontuurlijk.

Bij aankomst bleek het terras van 't Vloot volledig volgelopen te zijn. Op de grasweide waren enkele jonge koppeltjes bezig met hun baltsgedrag. Het Schulensmeer is duidelijk door een groot publiek ontdekt als leuke plek. Bijlange niet iedereen koppelt er een wandeling aan vast maar moest je er ooit zelf belanden, dan loont het echt de moeite om je wandelschoenen aan te trekken en je benen een goede beurt te geven. 

Wie zijn kennis van watervogels wil verfijnen, neemt best een verrekijker mee en een goede vogelgids. Dit moet ik eigenlijk zelf ook eens doen want de wereld van broekvogels, steltlopers, zwanen en eenden is momenteel nog maar in geringe mate bekend terrein. Die blauwborst bijvoorbeeld, die heb ik nog nooit gezien of gehoord. Dat zou er toch eens moeten van komen.


27 maart 2012

gele fladderaar

citroenvlinder op kleine maagdenpalm (Vinca minor)

Meestal is de citroenvlinder de allereerste vlinder die ik in onze tuin opmerk. Deze knalgele fladderaar overwintert hier -vaak in hulst, klimop of bramen- en bij de eerste zonnestralen komen ze weer tevoorschijn. Dit jaar werd de loef evenwel afgestoken door de gehakkelde aurelia's maar veel voorsprong was er niet. Met de voorbije prille maar bijzonder warme lentedagen zijn er verscheidene citroenvlinders in actie gekomen, op zoek naar hun eerste nectar. 

Vandaag zag ik ze opvallend vaak neerstrijken op de kleine maagdenpalm. Zit daar ook iets in, vroeg ik me af. Blijkbaar wel. Wanneer een mannetje en een vrouwtje mekaar vinden, kan er worden gepaard. Deze liefdesdaad wordt voorafgegaan door een baltsvlucht. De eitjes worden afgelegd op wegedoorn of sporkehout. 

Dit is meteen ook de reden waarom we enkele jaren geleden een tiental zaailingen van sporkehout hebben laten staan in de tuin. Sierwaarde hebben deze boompjes niet maar behalve als waardplant voor de citroenvlinder en de boomblauwtjes zijn de onopvallende bloemen ook erg belangrijk voor de honingbijen. 

26 maart 2012

maansikkel nabij Venus

maansikkel vlakbij Venus (rechtsboven)

Zonder statief en zonder verwisselbare lenzen heb ik zonet toch even de aangekondigde 'samenstand' van de maansikkel en Venus gefotografeerd. Om de foto enigszins scherp te maken, plaatste ik mijn toestelletje op een paaltje en klemde ik het met mijn beide handen stevig vast. De moeilijkheid bestaat erin dat de lichtintensiteit van de maansikkel, Venus en Jupiter enorm verschillend is. Om het goed te doen, moet je dan ook over én goed materiaal én een ervaren stielman kunnen beschikken. Bij gebrek hieraan heb ik van de zowat 20 foto's er simpelweg de beste uitgekozen -meer dan de helft was niet om aan te zien-, bovendien zat er ook niks anders op dan Jupiter bij het fotograferen straal te negeren. Deze planeet staat er nog (onder de sikkel) maar ik krijg hem niet fatsoenlijk scherp op de foto wegens te zwak licht. 

Niet dat deze hobbyist er wakker van ligt. Ik blijf blij met mijn pocketcamera: hij past zonder problemen in de zakken van mijn jas en dat wandelt alsof je niets bij je hebt. De voordelen wegen alsnog op tegen de nadelen.

Wat ik hier eigenlijk ook maar wil zeggen is dat je ook kunt genieten van de gratis! schone dingen in de lucht. Het bijzonder schouwspel van de voorbije dagen daagt je hierbij uit om eens te filosoferen over ons belachelijk klein blauw planeetje in dat heel grote heelal. Mensen, wat een toeval dat er op ons ronddraaiend bolletje leven mogelijk is! 

Dat gedraai rond de zon zit allemaal zo goed in mekaar -bovendien is ons zonnestelsel dan nog maar een speldenprik in de eindeloze ruimte- dat welke god dan ook er met zijn verstand niet bij kan, laat staan dat hij, het ding of zij het zou kunnen bedacht hebben. Wie de ruimte bestudeert, kan niet anders dan lachen met het creationisme en het antropocentrisme. We zijn een scheet in een fles. Bescheidenheid is op zijn plaats net als het zorgzaam omgaan met onze planeet. 




op 2 dagen tijd



2x Magnolia stellata rosea, de roze variëteit van de stermagnolia
of hoe 2 dagen zonneschijn een hemelsbreed verschil maken



    23 maart 2012

    boomklever op polaroid

    Zonet ingeblikt. In de tuin van mijn vader staat een 40 jaar oude fijnspar. Hierin hangt een zelf getimmerd nestkastje. Voor het derde jaar op rij heeft een boomklever zich het kastje toegeëigend. De vliegopening wordt momenteel duchtig smaller gemetseld om de komende jonge vogeltjes maximaal te beschermen tegen indringers. Het is opvallend hoe kloek de boomklever is. Foto's nemen of vlakbij de boom vertoeven, het kan hem niet deren. Vorig jaar vloog hier een nest jonge boomklevers uit, dewelke nu zeer regelmatig in mijn tuin op jacht gaan naar insecten. Echt een aanwinst voor de tuin. Dat geldt zelfs voor zijn koddige roep alleen al. Uiteraard duimen we voor een nieuw succesvol broedjaar.


      21 maart 2012

      voortplanten zonder sex

      Vandaag was ik getuige van de ei-afzet van een pad in onze vijver. Terwijl het kleiner mannetje zich goed vasthield aan het vrouwtje, de zogenaamde amplexus, werd er door deze laatste een zeer lange paternoster aan paddeneitjes tussen de plantenwortels afgezet. Dit snoer van eitjes wordt in het water door het mannetje bevrucht. Van een echte paring, een coïtus, is er bij de gewone pad geen sprake.

      Als de ei-afzet achter de rug is, verlaat het vrouwtje het water. Het mannetje blijft wat langer in het water. Binnen 2 of 3 weken verwacht ik dat de dikkopjes er zijn. Zij die het geluk hebben om tot kleine padden uit te groeien, verlaten rond juli het water om een geschikte zomerbiotoop te vinden. Normaal gezien keren padden om te paren steeds terug naar hun eigen geboorteplek.

      Van dit schouwspel heb ik enkele foto's gemaakt. De padden als acteurs in het water en ikzelf gehurkt aan de rand van onze zwemvijver. De opvoering geschiedde gelukkig niet al te diep in het water zodat de foto's al bij al nog behoorlijk scherp zijn.

      De wortels van enkele oeverplanten worden gebruikt 
      als ophangplaats voor het eisnoer

      het mannetje laat ook in het water niet los

      het mannetje bevrucht de eitjes in het water

      20 maart 2012

      Venus en Jupiter

      dichterbij kon ik Venus niet halen met mijn pocketcamera

      Tenzij je dag en nacht tussen de witte kolen naar rupsjes aan het speuren bent, heb je de voorbije avonden misschien ook wel Venus en Jupiter opgemerkt. Deze twee planeten staan al een tijdje in mekaars buurt zodanig hel te blinken dat je er niet naast kunt kijken. De avond was gisteren nog jong toen ik ze in het westelijk luchtruim opmerkte. Mijn frank viel snel, dit moest iets bijzonder zijn. Mijn speurtocht op het internet bracht me op de site van onze weerman Frank Deboosere. Hier las ik dat Jupiter en Venus dezer dagen erg dicht bij mekaar liggen met 14 en 15 maart als meest close moment

      Eerst stond Jupiter boven Venus, geleidelijk aan kwamen ze naast mekaar te staan en momenteel torent Venus boven Jupiter uit. Venus toont momenteel veel groter dan Jupiter maar vergis je niet, de diameter van Jupiter (142.984 km) is wel degelijk 12 x groter dan die van Venus (12.104 km). Het is de afstand tot de aarde die je op het verkeerde been zet. Voor alle zekerheid heb ik het nog eens opgezocht: Venus staat na Mercurius het dichtst bij de zon van onze planeten, gevolgd door de aarde, Mars en dan Jupiter. Het rijtje wordt afgesloten door Saturnus, Uranus en Neptunus. Venus en Jupiter zijn na de zon en de maan de helderste objecten in ons hemelruim.

      Op 26 maart staat de maansikkel in de buurt van Venus (volgens Deboosere 'een prachtige samenstand'), de dag ervoor staat de maansikkel in de buurt van Jupiter. Ik schrik van mezelf maar ik vind het best wel boeiend. Meteen opnieuw eens kijken of ze er nog staan. .... Voilà, daar heb je ze! 

      (om een gedacht te geven: Venus staat 41 miljoen km ver op het moment dat de afstand met de aarde het kortst is. Onvoorstelbaar. Dat noem ik nu eens een krachtige zaklamp!)


      19 maart 2012

      Natuurreservaat Houterenberg Tessenderlo

      wandelen tussen de heide en het pijpenstrootje
      (foto komt het best tot zijn recht door er op te klikken)

      Veel heb je niet nodig om te kunnen spreken van prachtige natuur. In het natuurreservaat Houterenberg te Tessenderlo zorgt het verdord pijpenstrootje voor een gele gloed door het heidelandschap. Enkele zomereiken, gele zandduinen en een klein bosje met grove den maken het idyllisch plaatje compleet. Schapen zorgen ervoor dat het heidelandschap intact blijft. Het gele pijpenstrootje lijkt momenteel wel op een woekerend vuur in de heide. Gelukkig is dit niet het geval want de Houterenberg is zowat van het mooiste dat mijn gemeente aan natuurschoon te bieden heeft. Wie de heide in bloei wilt zien, komt best een kijkje nemen in augustus. Het gebied is omheind met stevige schapendraad maar wie op de paden blijft, is er welkom. Heb je de wandelaar gevonden op de foto?


      18 maart 2012

      te voet rond Herselt

      Het vertrekpunt in Herselt

      Door omstandigheden waren we al iets na 9 's morgens richting Herselt aan het bollen om daar de laatste onbekende stukken uit het wandelgebied de Merode te verkennen. Niks voorbereid. Op goed geluk. In de buurt van de kerk van Herselt zagen we een wandelkaart hangen op een houten infozuil in de typische huisstijl van het gebied. Hierop staat een wandelsuggestie van 10 km. Zowat alle bergen rondom Herselt worden ermee bewandeld en dat leek ons wel iets. Zoals steeds noteerde ik de knooppunten op een klein papiertje en nam ik een foto van de wandelkaart. Altijd handig als je ergens twijfelt over het precieze traject.

      watertoren met toch een opvallend smalle voet

      Voor de wandelaars onder mijn lezers geef ik even de knooppuntenreeks: 40 56 352 353 156 83 123 122 103 355 88 356 287 234 276 40. Deze wandeling, zo blijkt snel, is geen hoogvlieger op vlak van natuurbeleving. Te vaak wandel je op asfalten wegen, regelmatig moet je aan de kant gaan voor auto's en als er zich schone natuur aandient dan leidt de wandeling je de andere kant op. Komt daar nog bij dat je lange tijd in een zone van weekendverblijven vertoeft waar liefhebbers van wansmaak en gedrochten hun vingers ongetwijfeld kunnen van aflikken maar waar wij meermaals moesten lachen van ellende. Complete anarchie daar in de bossen van Herselt. De aanwezigheid van de camping is zeker geen zakdoekje voor het bloeden, integendeel.


      romantisch kapelletje op knooppunt 353

      Dit betekent niet dat deze wandeling niets meer is dan het afmalen van de kilometers. Wie bijvoorbeeld interesse heeft voor sacrale grotten en kapelletjes zal na deze wandeling een bevredigend gevoel hebben. Aan de voet van de watertoren bevindt zich zo een imitatie-Lourdesgrot en bij het vertrek, vlakbij de Sint-Servatiuskerk, wordt door middel van....ja, hoe moeten we dit noemen?...de kruisiging van Jezus geëvoceerd. Door betonrot hangt Jezus er zonder armen en met zwaar gehavende benen. Als ze iemand pijnigen in Herselt dan willen ze het blijkbaar ook heel goed doen. Smaakvoller zijn de gemetselde kapelletjes en de boomkapelletjes die je onderweg tegenkomt.

      toen de zeiktonnetjes nog klein waren...

      jammer dat de wandeling hier niet insloeg

      Aan de Limberg, de noordelijke heuvel met zicht op het dorp, staat zo de Sint-Servatiuskapel. In 2002 werd dit religieus gebouwtje wettelijk beschermd. Deze kapel is uitwendig in zeer goede staat en de combinatie van de groene deur met de rode en gele baksteen oogt aantrekkelijk. De met natuurstenen uitgevoerde afwerking van de gevel voelt erg barok aan, een stijl die we kennen van de abdij van Averbode en het stadscentrum van Diest. De erg aan te bevelen fotoreeks van Erfgoed Vlaanderen op Flickr leert me dat de oudste vermelding van deze kapel dateert van 1823 en dat het klein rond ding onder de nok een 'tondo met driepasmotief' is.

      de beschermde Sint-Servatiuskapel 

      Tijdens de 10 km lange wandeling beklim je een aantal gemakkelijk begaanbare bergen. Zoals alle hobbels in ons landschap zijn ook die van Herselt getuigenheuvels. Eenvoudig uitgelegd zijn het in feite versteende zandbanken van de Diestiaanzee die miljoenen jaren geleden Vlaanderen nog als bodem had. Vermeldenswaardig is de Kapittelberg (knooppunt 83) waar, net zoals op de bekende Wijngaardberg in Wezemaal, de Zuiderflank aangeplant is met druivenranken. Hier wordt echte Kempische wijn gebotteld. De flessen wijn vanop de Kapittelberg zouden reeds in de 15de eeuw door de paters van de abdij van Tongerlo en Averbode geledigd worden. Tijdens de mis maar wees er maar zeker van, ook voor en na de eucharistieviering.

      de laatste kilometer richting kerk

      Bij aankomst terug in het centrum van Herselt bleven we toch voor een stuk op onze honger zitten. Als eerste kennismaking van dit druk dorpje tussen Aarschot, Herentals en Westerlo is deze wandeling zeker wel de moeite maar Herselt heeft ongetwijfeld mooier dingen in petto. Wie wil genieten van de rust of natuurschoon kan beter een andere wandeling in mekaar steken. Deze keer waren we onvoorbereid maar de volgende keer wijken we uit naar de Hertberg en/of de natuurgebieden Asbroek en Langdonken.

      15 maart 2012

      oog voor amfibieën

      Volgens de boekjes en naar mijn aanvoelen is onze tuin best wel amfibievriendelijk ingericht. Er zijn 2 visloze poelen, een vijver en heel wat struiken, hagen, (water)planten, hopen bladeren, takkenwallen en veel rommelige hoeken. Blijkbaar vinden de bruine kikkers het wel iets naar hun smaak, net als de padden, want zij hebben de weg naar onze plassen al gevonden. Van salamanders weet ik het nog niet goed. Ik dacht er vorig jaar al een tweetal gezien te hebben maar het bleef onder voorbehoud.

      een onverwachte bewoner in de tuin

      Totdat ik gisteren, tussen de keien van de vijver, een dode salamander zag drijven. Verdomme, dan heb ik eens eentje met zekerheid en dan is 't weer een dooie. De oranje buik nog fel gekleurd maar de staart al lichtjes rottend en de ogen glazig en wat uitpuilend. Toch blijft het een mooi beestje. Nu maar hopen dat er nog van die schitterende schatjes in onze tuin rondkruipen. Op zich is het al een wonder dat ze tot bij ons geraakt zijn want nergens in de buurt is er ergens een interessante kweekvijver en de nabije omgeving bestaat vooral uit droge dennenbossen. Op een of andere manier lukt het blijkbaar toch om tot hier te geraken.

      Beter nieuws vond ik op de bodem van de vijver. Wat eerst leek op een bijeengerolde hoop algen, bleek bij het opscheppen een echte kwak (klomp) kikkerdril te zijn. Hoogstwaarschijnlijk van de bruine kikker want groene kikkers heb ik hier nog nooit gezien. Bovendien zet de bruine kikker zijn eitjes heel wat vroeger af dan de groene kikker.

      een grote kwak kikkerdril op de bodem van de zwemvijver

      Het interessante aan zo'n hoop kikkerdril is dat je wekenlang de evolutie van de eitjes kan volgen. Van de duizenden eitjes zijn er evenwel slechts enkelen die het brengen tot volwassen kikker. Laat ons hopen dat de jammerlijke winterschade (18 dode kikkers na het ontdooien van de poelen) kan hersteld worden. 

      Ik weet niet hoe het bij jou is maar ik kan genieten van kikkergekwaak, zelfs van een wrattige pad die mijn weg kruist. Daarom dat geen haar op mijn hoofd eraan denkt om de kikkerdril te verwijderen. Zelfs de algen mogen wat langer in de zwemvijver vertoeven. De kikkervisjes eten ervan en dat wil ik hen  niet ontnemen. De komende dagen weet ik weer wat doen. Belangrijk om in de gaten te houden is of de goudwindes de eitjes of kikkervisjes gaan binnenspelen of niet. Zo ja, moet ik alles naar een veiligere plek versassen. Voor onze beschermde amfibieën wil ik dat graag doen. 


      14 maart 2012

      verschrikkelijk en zo veel

      Mijn halve dag vandaag. Ik was van plan om mijn uiterste best te doen om een mooie reportage bij mekaar te bloggen over onze wandeling in De Maat van Mol. De foto's had ik eergisteren al klaargezet. Restte me alleen nog om de juiste woorden te vinden om de bijzondere natuurwandeling te beschrijven: over de kanalen, hoe ze het witzand ontdekte en hoe hierdoor de grote waterplassen in Mol en Lommel ontstonden. Het ijsvogeltje en de blauwborst zouden er voorkomen en de grootste soortenrijkdom aan libellen en zo meer. Genoeg dingen om te delen met jullie.

      Maar, toen ik mijn laptop opstartte, las ik het verschrikkelijk nieuws over de kinderen en begeleiders uit Lommel en het Leuvense die tijdens de terugweg van hun skivakantie stierven in een Zwitserse tunnel. 22 kinderen en 6 begeleiders. Op dit moment. 12 jaar oud zouden ze zijn. Ik lees dat hun dagboeken van hun vakantie online staan, met foto's en al. Maar hun ouders en broers en zussen en vrienden,... ze zien ze niet meer terug. De knuffel van bij het weerzien kan niet meer gegeven worden. Niet te vatten.

      Zo zit ik dan in mekaar dat ik op zo'n momenten dichtklap en liever zwijg. De goesting om mijn wandeling neer te pennen is volledig weg, ook omdat ik het in het licht der gebeurtenissen altijd lulkoek zal vinden. Banaal. Ongepast zelfs. Wat volgt zijn de foto's maar de woorden laat ik achterwege. Bij elke foto zie ik vandaag een bus, dode kinderen en heel veel ellende en verdriet.

      Foto's uit De Maat te Mol
      Aardgaswandeling 11 km








      11 maart 2012

      de eerste vlinders

      Deze kleine gehakkelde aurelia beet dit jaar de spits af

      Het kon eigenlijk niet missen vandaag. Een prachtig weertje met een zon zoals we ze al maanden niet meer gezien hadden. Hét moment om de eerste vlinders van het jaar te spotten en zo gebeurde ook. Tijdens onze wandeling in De Maat te Mol fladderde hij op enkele meters van ons af. Een fel oranje vlinder met gekartelde vleugelranden: een gehakkelde aurelia. Een hondertal meter verder... een knalgeel citroentje. Wat een schone vlinder! Jammer genoeg was het beestje te zenuwachtig -wat wil je met zo'n grote nieuwe wereld die voor je opengaat?- waardoor het me niet lukte er een foto van te maken. 

      Thuisgekomen, terwijl we aan onze poel een koffie dronken, zagen we ook hier twee kakelverse gehakkelde aurelia's tikkertje spelen in de lucht. Om maar te zeggen dat het nieuwe vlinderseizoen van start is gegaan. De voorgaande jaren was een citroentje steeds met voorsprong de eerste, dit jaar, met slechts luttele minuten verschil, de aurelia op de foto. En hoe zit het bij jullie? Ook al vlinders gezien?

      bloemen- en plantenruildag


      Voor de bijen maken we graag gratis reclame
      36e bloemen- en plantenruildag
      Zondag 18 maart 2012
      Technisch H.- Hartinstituut, H.-Hartlaan 16, Tessenderlo

      13 u. aanvoeren van het ruilmateriaal.
      14 u. ruilen van bloemen zaden en planten.
      17 u. gratis tombola.

      Vaste planten, bomen, kruiden, struiken en zaden  voor iedereen. Gratis stand voor elke beginner.
      De lente dient zich aan en onze handen jeuken om weer in de tuin te werken. Dit is de geschikte ruildag om ook in uw tuin aan vernieuwing te doen zonder kosten.
      Ruilen is gratis en zonder verplichting. Voor iedereen is er gratis tombola en  een extra prijs voor iedere ruilstand
      Volg de pijlen. Tot 18 maart in Tessenderlo.

      Van harte welkom bij een glaasje mede
      en een stukje taart.

      De Verenigde Taxanders Tessenderlo

      10 maart 2012

      de lenteschoonmaak

       de tuin deze morgen, zoals hij er in de winter bijlag

      de tuin om 11.00 uur, klaar om een nieuwe start te nemen

      Hier in Tessenderlo zijn we dan ook aan onze lenteschoonmaak begonnen. Alle stengels en bloemschermen van vorig jaar worden afgesnoeid of afgebroken. Ze worden gehakseld of belanden op de composthoop. We doen dit aan een gezapig tempo want het zou niet de eerste keer zijn dat er hier per ongeluk een jong struikje gekortwiekt wordt wat in feite niet de bedoeling was. Ook het zuiveringsgedeelte van de vijver wordt ontdaan van al het rottend materiaal. Zo blijft het water zo voedselarm mogelijk en wordt de algengroei niet gestimuleerd. 

      Tijdens deze werkzaamheden vanmorgen kregen we fijn gezelschap: een goudhaantje dat als een kolibri in de lucht surplace deed en een roodborstje dat kleine takjes verzamelde en in de hulsthaag wegdroeg. Ongewenste wilde graszoden en stinkende gouwe worden uit de grond getild en de klimop en blauwe regen krijgen een laatste schoonheidsbeurt. 

      Tegelijkertijd wordt ook de winterschade opgemeten: toch behoorlijk wat potten gebroken, een aantal nieuwe rozen die op 't eerste zicht verloren zijn en voor een groep rode zonnehoeden, met enkele bijzondere cultivars, vrees ik het ergste. De helleborussen daarentegen zijn stuk voor stuk terug in de bloei gekomen, zij het wat magerder dan gewoonlijk. De gele kornoeljes, die hebben van de strenge winter totaal geen hinder ondervonden. Zij bloemen momenteel op hun hoogtepunt. Het blijven toch dankbare planten.

      De regen schijnt opgehouden te zijn, dus trek ik terug de tuin in. De vlinderstruiken, de siergrassen en de wilde rozen die her en der de tuin aan het inpalmen zijn, wil ik vandaag ook nog onder handen nemen. Zodoende. 

      7 maart 2012

      insectenhotel Zelem

      mooi samengesteld hotel aan de start van 
      de wandelingen in de Vallei van de Zwarte Beek

      Te mooi om onvermeld te blijven: bij de oude Pastorij te Zelem, waar de wandelingen door de Vallei van de Zwarte Beek beginnen, is in openlucht een kleinschalig natuureducatief pleintje ingericht. Hier vind je bovenstaand insectenhotel dat ik persoonlijk wel geslaagd vind. 

      Wat mij zo bevalt aan deze constructie is het idee van de 9 vierkanten, die je vooraf in mekaar kan knutselen en vervolgens naar believen kunt toepassen. Rechtsboven vind je een vlindermodule en linksonder hebben de makers doorboorde minibakstenen gemetseld. Zeer sjiek en inspirerend. 

      Dit hotel ga ik -de nieuwe missie- en visietekst van onze school indachtig- eens voorleggen aan onze leerlingen hout-bouw. Niet om het klakkeloos te kopiëren maar om ze warm te maken ook eens iets in deze richting uit te werken. Nestkasten timmeren lukt ze al aardig en naar mijn idee kan een insectenhotel voor onze houtmannen- en vrouwen geen probleem zijn.

      Vallei van de Zwarte Beek

      In de late namiddag tot bijna valavond hebben we gewandeld in de roemrijke Vallei van de Zwarte Beek. We vertrokken aan de kerk en de mooi opgemaakte oude Pastorij van Zelem, een deelgemeente van Halen. Hier volgden we de "rode pijl", een lusvormig parcours van zo'n 9 km. Deze wandeling gaat voor ongeveer de helft door zompige weiden, de andere helft stap je door het groot naaldbos op de Heuvel van Hees die Zelem en Schaffen-Diest van mekaar scheidt. Hier kom je tevens aan het hoogste punt van Zelem, zo'n 52 meter boven de zeespiegel.

      Behalve regen -zelfs een vlaag ijsregen- en een blauwe reiger zijn we niet zoveel 'natuurschoon' tegengekomen. Te koud allicht en nog iets te vroeg op het jaar. De werkgroep Hyla van Natuurpunt houdt in het wandelgebied momenteel een paddenoverzetactie. Ik heb van die afspanningen naast de weg wat foto's genomen om te bekijken of zoiets in mijn eigen gemeente ook te realiseren valt. Hieronder nog enkele foto's van de vallei om de sfeer van vanmiddag weer te geven.

      brug over de Zwarte beek nabij kasteel Lobos

      knotwilgen die nog onder handen moeten genomen worden

      grote lisdodde in de buurt waar een blauwe reiger moeizaam opvloog

      prachtig pad tussen de weilanden maar jammer genoeg
      nog geen weidevogels gespot 

      de vallei van de Zwarte Beek, enkele kilometers voor de 
      samenvloeiing met de Demer in Diest

      4 maart 2012

      fatale liefde

      gesneuveld op weg naar een waterplas

      De paddentrek is sinds enkele weken op gang gekomen. Nog tot begin april trekken padden richting poelen en vijvers om er zich voort te planten. Wanneer deze amfibiëen hierbij verkeerswegen moeten kruisen, belanden heel wat van deze beschermde diertjes onder dodelijke banden. Vandaar dat er her en der paddenoverzetacties  op touw worden gezet.

      Dat deze reddingsacties echt wel zin hebben, bleek deze voormiddag op pijnlijke wijze toen we onze wandeling in natuurgebied Houterenberg (hoogste berg van Tessenderlo) aanvingen. Op Mispad, de nochtans verkeersluwe weg vlakbij de ruïne van de Engsbergse molen, vonden we het ene kadaver na het andere. Wel 25 stuks op een afstand van 150 meter. Soms was het een pad op zijn eentje maar meerdere keren betrof het duidelijk een koppeltje, waarbij een mannetje zich had vastgeklemd aan een groter wijfje.

      Het loont hier duidelijk te moeite om de straat met lage schermen af te zetten om de amfibieën in emmers doen te belanden. In een 70-tal Vlaamse gemeenten gebeurt dit al dus moet het in Tessenderlo ook kunnen.

      nog een koppeltje dat onderweg plat is gereden.

      De rest van de foto's zal ik je besparen. Ze worden er niet smakelijker op. De schepen bevoegd voor leefmilieu, de milieudienst en Natuurpunt heb ik ondertussen hierover een e-mailtje gestuurd.

      3 maart 2012

      het Grote Netewoud

      Nog geen 10 km van ons deur bevindt zich het Grote Netewoud. Natuurpunt heeft er een serieuze wandeling van 11 km uitgestippeld. Vermits het geleden was van een KSA-kamp in Geel-Bel dat ik in dat gebied nog eens geweest was, trok ik er woensdag naar toe. Stevige waterdichte wandelschoenen, een warme jas en een papiertje met de knooppunten op zorgden voor een vlekkeloze namiddag met 3 uren wandel- en natuurplezier.

      Het Bels broek waar we 2 grote zilverreigers spotten

      De start en aankomst bevinden zich aan de Luihoeve, vlakbij de weg Zittaart (Meerhout) - Geel. Hier pronkt ook een splinternieuw infobord van het gebied, je kan er je wagen parkeren en een hapje en drankje nuttigen, behalve op zondag. De knooppunten had ik thuis al op een handig papiertje geschreven zodat we er meteen konden aan beginnen. Alle begeleidende palen zijn ondertussen geplaatst dus verkeerd lopen zit er niet in. Al vrij snel belandden we in een drassig gebied. Op zo'n 150 meter afstand spotten we 2 grote witte vogels met een enorme lange nek. Het blijken zilverreigers te zijn, een vogelsoort die meer en meer ook in onze contreien verblijft en broedt. Voor mezelf de eerste waarneming van deze reigersoort waarmee de natuurwandeling al meteen een succes is.

      De natuurinrichtingswerken brengen de gele zandduinen 
      terug aan de oppervlakte

      De foto's die ik van de zilverreigers nam, zijn gezien de te grote afstand voor mijn klein toestel, niet schoon genoeg voor publicatie. Maar je mag me op mijn woord geloven. Net als in het wandelgebied Averbode Bos en Heide waarover ik al meermaals blogde, zijn ook in het Grote Netewoud indrukwekkende natuurinrichtingswerken aan de gang. Ook hier worden dennenbossen gerooid om meer open vlaktes te creëren en de biodiversiteit te verhogen.

      de schors van deze zeeden lijkt op een reusachtig gordeldier

      De bovenlaag van grijs-zwarte zand en strooisel wordt met kranen van de bodem geschraapt en naar magere weilanden afgevoerd waar ze voor een verbeterde opbrengst zorgt.   Maar wat tevoorschijn komt mag gezien worden. De goudgele glooiende duinen die zo'n 10.000 jaar geleden in Bel ontstonden, schitteren weer aan de oppervlakte. Deze heuvels van opgehoopt stiefzand zijn op sommige plekken meer dan 20 meter hoog. Spelende kinderen zijn er erg welkom. Heide, pijpenstrootje en bochtige smele voelen er zich thuis. Maar ook enorme zeedennen zijn we er tegengekomen. Wie wat fantasie heeft, kan in de diepgegroefde, paarsrode schors een gordeldier zien of zelfs het dak van Casa Battlo van Gaudi. Wie geen fantasie heeft, mag er ook ongeïnteresseerd voorbij stappen, geen probleem.

      de Grote Nete slingert doorheen de wandeling

      Tijdens de wandeling valt het me op hoe dicht droge gebieden en natte broekgebieden hier bij mekaar liggen. Wat biodiversiteit betreft moet dit een enorme troef zijn voor dit natuurgebied:  heide én dotterbloem, karekiet naast de zwarte specht of grove dennen vlakbij elzen. Jammer voor het gebied zijn dan weer de vele, al dan niet verkrotte, gedrochten van weekendverblijven, barakken en caravans die je her en der op je wandelpad tegenkomt. Ik ken het juridisch statuut van deze koterijen niet maar laat ons hopen dat de overheid en eigenaars hier snel tot een vergelijk komen. Opgeruimd staat netjes. 

      Galloways zorgen voor de begrazing van het gebied

      Ik las op het internet dat het Grote Netewoud ook beschouwd wordt als het "meest ottervriendelijk natuurgebied". De kans dat je dit prachtig dier er ook in levende lijve tegenkomt is evenwel onbestaande. De laatste waarneming van een wilde otter dateert immers al van 2000. Men hoopt uiteraard ooit de otter terug te krijgen in Vlaanderen (en België) en in de natte gebieden rond de Grote Nete zal dit dier zich ongetwijfeld in zijn sas voelen. Voorlopig moet je het dus zonder stellen maar er zijn genoeg andere beesten die het bekijken waard zijn, denk maar aan de zilverreigers die onverwachts opdoken. Een andere onvergetelijke ontmoeting is deze met de Galloways die in het gebied grazen. Die horens en de lange rosbruine pels roepen beelden van de oertijd op.

      met de knooppunten heb je geen kaart of GPS nodig, zo eenvoudig

      Deze grote grazer zorgt voor een extensieve begrazing van het gebied waardoor een  verhoogde soortenrijkdom van fauna en flora tot stand kan komen. Het beest is van nature bestand tegen zeer extreme weersomstandigheden. De dikke vacht en vetlaag zorgen voor voldoende bescherming tegen de koude. De kalveren worden zonder hulp in de vrije natuur geworpen. In principe kunnen deze runderen het ganse jaar door op het terrein blijven. Wij kwamen ze tegen bij De Hutten (knooppunt 21) nadat we vlakbij ook onze eerste wilgenpoesjes van het jaar zagen bloeien. 

      Later dan verwacht, na zo'n 3 uren wandelen, arriveerden we terug aan de Luihoeve. De geleverde inspanning was duidelijk voelbaar in de beenspieren. Een drankje en een grote hap was zeker verdiend maar thuis zaten nog  3 hongerige kindjes te wachten dus sloegen we dit luik van de wandeling (alweer) over. Voor wie deze boeiende wandeling ook wil doen, geef ik tenslotte nog de knooppunten die wij volgden: 16, 17, 63, 62, 25, 3, 2, 24, 23, 99, 98, 36, 35, 34, 88, 32, 33, 58, 47, 41, 37, 38, 21, 22, 63, 17, 16.  Opletten geblazen bij de baan Meerhout-Geel die je 2x moet oversteken, voor de rest een heel veilige route.